مربیگری یعنی چه؟
مربیگری عبارت است از هنر بهسازی عملکرد دیگران، بدین معنی که مربیان با ارائه تکنیکها به ورزشکاران، آنان را از جنبههای روانی و جسمانی برای اجراء مطلوب پرورش میدهند.
● نقشهای یک مربی
مربی ورزش در راستای انجام وظایف خود نقشهای متعددی را بر عهده دارد که مهمترین آنها عبارت است از:
۱) مربی بهعنوان معلم
مربیان باید شیوههای آموزشی را برای سطوح مختلف بهکار ببرند و بدانند که شاگردان از سطوح مختلف یادگیری برخوردار هستند.
۲)مربی بهعنوان رهبر
مربیان الگوی رفتاری شاگردانشان هستند. مربیان با ارتباط با شاگردان از قابلیتهای آنان آگاهی پیدا کرده و هدایت میکنند.
۳) مربی بهعنوان سازماندهنده
مربیان با توجه به اهداف گروه، تدارک لازم را برای حضور موفق ورزشکاران در مسابقات، رویدادهای ورزشی و فرآیندهای دیگر زندگی پیشبینی فراهم میکنند.
● مربی موفق به نیازهای مربیگری توجه میکند
سه نیاز اصلی در مربیگری هر رشته ورزشی وجود دارد:
۱)نیازهای رشته ورزشی
یعنی مردم چقدر به این رشته نیاز و توجه دارند.
جایگاه رشته ورزشی در ساختارهای جهانی ورزش در کجا و چه رتبهای قرار دارد. آیا تدارک و برنامه لازم برای توسعه و تکامل و همچنین ایمنی مسابقات و رقابتهای رشته ورزشی پیشبینی شده است؟
● نیازهای مربی
مهم است که مربیان از علم و تکنولوژی برای آموزش رشته ورزشی برخوردار بوده و همواره به دانش روز مجهز شوند. مربیان باید قابلیت رهبری داشته باشند.
● نیازهای شاگردان
در مربیگری موفق در نظر داشتن نیازهای شاگردان از جنبههای مختلف فوقالعاده مهم است از جمله این نیازها میتوان به انگیزه رضایت، برناه و تمرین مطلوب اشاره کرد.
● ارتباط مؤثر
مهمترین ویژگی مربیان موفق دنیا این است که برای توسعه مهارتهای مربیگری و ارتباط مؤثر با شاگردانشان وقت میگذارند. ارتباط از ویژگیهای بارز توسعه انسانی در پدیدهها و فرآیندهای مختلف ورزش و مربیگری است.
مهارتهای ارتباطی برای مربیان به دو گروه مهارتهای ارتباطی کلامی و مهارتهای ارتباطی غیرکللامی تقسیم میشود. از ویژگیهای مهم مهارتهای ارتباط کلامی ثبات و استحکام، صداقت و اختصار است و مهارتهای ارتباط غیرکلامی مهم که در اختیار مربیان است حالات چهره، زبان بدن و مهارت گوش دادن است.
● اختلالات برقراری ارتباط
مردم راههای اختلال آمیز برقراری ارتباط را در کودکی از خانواده و محیط میآموزند از جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد: چگونه ظاهربین باشیم، چگونه ظاهرسازی کنیم، چگونه پنهانکاری کنیم، چگونه دروغ بگوئیم و از این قبیل که اینها برقراری ارتباط را تضعیف میکنند.
● آفتهای ارتباط سالم
▪ مربیان باید به موانع و آفتهای ارتباط سالم و مؤثر توجه داشته باشند.
▪ صحبت کردن و هرگز گوش نداند.
▪ همیشه کنترل کردن و دستور دادن.
▪ هرگز کنترل نکردن و بیتفاوت بودن.
▪ در کنترل، نداشتن عواطف و هیجانات.
▪ بیتوجهی به ارتباط غیرکلامی.
▪ یاروقار شدن به شاگردان.
● سخن آخر
مربیان برای برقراری ارتباط مؤثر میتوانند مهارتهای مرتبط را یاد بگیرند و با بهکارگیری و تجربه آموختهها وارد دنیای مربیگری موفق شوند